2 miljoen euro voor project met drijvende zonnepalen op zee

De kwetsbaarheid van het Europese energiesysteem en de energiebevoorrading is sinds de oorlog in Oekraïne nog maar eens pijnlijk duidelijk geworden. Ook de Noordzee zal haar rol spelen in de versnelde energietransitie. Dit door te werken op wind en zon. Vorig jaar besliste de federale regering om in te zetten op drijvende zonnepanelen op zee. Met als doel deze technologie zo snel mogelijk te kunnen opschalen richting commercialisatie. Vandaag keurde de ministerraad op voorstel van vice-eersteminister en minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne en staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine een budget van 2 miljoen euro goed om een grootschalig demonstratieproject te realiseren. De Proof of Concept wordt nog dit najaar gelanceerd in het Belgisch deel van de Noordzee. Zonnepanelen op zee hebben het potentieel om 1GW extra op te wekken in de eerste offshorezone.

Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de 21e eeuw. Onze oceanen en zeeën zijn een belangrijk deel van de oplossing. Niet alleen door het opvangen van de uitstoot van broeikasgassen, maar nog meer als bron van duurzame hernieuwbare energie.

En ook de Noordzee zal haar rol spelen in die versnelde energietransitie. Dit doen we door te werken op wind, zon en zeewier als biobrandstof. We zijn nummer zes wereldwijd qua aantal windmolens op zee. In absolute cijfers, wel te verstaan. En we hebben ambitieuze doelstellingen voor de toekomst. We zijn al bezig om die capaciteit tegen 2030 te verdrievoudigen en tegen 2040 zelfs te verviervoudigen.

Drijvende zonnepanelen op zee.

Maar daar stopt het niet. We willen ook de mogelijkheden van nieuwe energiebronnen onderzoeken. Tussen de windmolens willen we als eerste land ter wereld drijvende zonnepanelen op zee installeren.

De federale regering besliste eind vorig jaar al om via het Belgisch plan voor herstel en veerkracht aanzienlijk te investeren in innovatie.

Met het project “Floating solar at sea” willen vice-eersteminister en minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne en staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine werken aan de opschaling van de technologie van offshore drijvende zonnepanelen richting commercialisatie.

Proof of concept nog dit jaar actief op zee.

Vandaag keurde de ministerraad een budget van 2 miljoen euro goed om de eerste fase op te starten. 500.000 euro wordt toegekend aan Belspo tot subsidiëring van de Proof of Concept installatie en de opvolging ervan. Daarnaast wordt 1,5 miljoen euro toegekend aan het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) met het oog op het realiseren van een full scale prototype van drijvende zonnepanelen op zee en het realiseren van het nodige studiewerk. Dit project vereist dat ook de private sector de nodige middelen bijdraagt.

Er wordt ernaar gestreefd om een Proof of Concept-installatie nog dit jaar te water te laten. Dit moet dienen als een opstap naar een toekomstig grootschalig demonstratieproject. De regering wil op termijn de ruimte tussen de windmolens optimaal benutten met drijvende zonnepanelen.

Indien het proefproject succesvol blijkt, wordt het budget volgend jaar verhoogd naar 10,5 miljoen euro om zo een versnelde ontwikkeling van deze innovatieve technologie te kunnen ondersteunen. Dit zal gebeuren via een openbare aanbesteding.

Potentieel van zonne-energie.

De verdere ontwikkeling van deze technologie zal zorgen voor een belangrijke risico-vermindering in de uitrol van offshore drijvende zonneparken. Dit is nodig om het marktpotentieel van deze technologie te verduidelijken en te ontgrendelen, zowel in België als op internationaal vlak. De betrokken bedrijven zullen in belangrijke mate een pioniersrol kunnen vervullen in de wereldwijde ontwikkeling van deze technologie en bijdragen tot een economische groei die gepaard gaat met de creatie van extra jobs.

Vergelijkbaar aan offshore wind en volledig in lijn met de huidige trends in de sector van zonne-energie, wordt verwacht dat in de komende jaren de markt van offshore drijvende zonneparken zal ontluiken. Deze markt heeft het potentieel dat vergelijkbaar is met de offshore windmarkt en leent zich uitermate om toegepast te worden in gedeeld ruimtegebruik op zee. Door de snel dalende prijzen en voortschrijdende technologische evoluties voor fotovoltaïsche panelen bestaat het vermoeden dat deze technologie op relatief korte termijn kosten-competitief kan zijn binnen het Europese energielandschap. Het zal echter zaak zijn om als eerste land een grootschalig demonstratieproject te kunnen installeren om de technologie van morgen te kunnen exporteren. De Proof of Concept moet hiertoe de nodige data opleveren.

De investeringen hebben dus als doel het potentieel van zonne-energie in België en in de wereld op een belangrijke manier te vergroten. Dit kan zorgen voor extra capaciteit binnen de bestaande en toekomstige zones voor hernieuwbare energie in het Belgisch deel van de Noordzee, wat de efficiëntie van de zones voor hernieuwbare energie aanzienlijk kan vergroten.

Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Noordzee: “De Noordzee wordt de powerhouse van onze energie-onafhankelijkheid. Met deze regering investeren we in zonne-energie op zee. Deze drijvende zonnepanelen hebben het potentieel om 1GW extra groene stroom op te wekken in de eerste offshorezone. Met dit demonstratieproject zullen onze bedrijven opnieuw in belangrijke mate een pioniersrol kunnen vervullen in de wereldwijde ontwikkeling van deze technologie en bijdragen tot een economische groei die gepaard gaat met de creatie van extra jobs.”

Thomas Dermine, staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid: “De klimaatverandering is dé uitdaging voor mijn generatie. Door massaal te investeren in onderzoek en innovatie, zorgt het nationale relanceplan voor de ontwikkeling van bedrijven, jobs en technologieën die binnen 5 tot 20 jaar centraal zullen staan in een duurzame en digitale economie. Meer dan de helft van de investeringen in het plan zijn gericht op het bereiken van klimaatneutraliteit tegen 2050. Dit project is bovendien een goed voorbeeld van de ondersteunende functie die wetenschappelijk onderzoek heeft voor het federale beleid. Onze federale wetenschappelijke instellingen zijn een cruciale speler in de uitbouw van de ‘Blue Economy’ in de Belgische Noordzee.”